Zojuist verschenen: 'Leren lijden'

In ieders leven slaat het lijden vroeg of laat toe. In meer of mindere mate worden we geconfronteerd met kanker en andere ziekten, trauma’s, tegenslagen of het verlies van dierbaren. Ondanks dit onvermijdelijke lijden zijn we onvoldoende toegerust om ermee om te gaan. Integendeel, we proberen het zoveel mogelijk buiten de deur te houden. Martin Appelo pleit er in zijn nieuwe boek Leren lijden juist voor om open te staan voor lijden.
De wet van de omgekeerde inspanning
We hebben de neiging om weg te gaan van het lijden of ertegen te vechten. Volgens Martin Appelo geldt bij lijden de wet van de omgekeerde inspanning: wie ervan weg wil blijven, wordt er juist door ingehaald, en wie het omarmt, weet ermee om te gaan als het zich aandient. Het heeft geen zin om te vechten tegen lijden wanneer de oorzaak ervan niet weg te nemen is. Soms moet lijden geleden worden. Appelo pleit voor een levenshouding die er rekening mee houdt dat deel en tegendeel elkaar nodig hebben om betekenis te krijgen. Leven en dood, goed en kwaad, genieten en lijden: het een kan niet zonder het ander.
Een brug tussen westers en oosters denken
Appelo baseert zich zowel op oosterse technieken, bijvoorbeeld mindfulness, als op westerse leertheorieën. Er wordt vaak gepolariseerd tussen westers en oosters denken, maar Appelo laat zien dat de verschillen niet zo groot zijn. Op basis van de grootste gemene deler tussen die twee manieren van denken komt hij tot een heldere definitie van lijden.
Definitie van lijden
In Leren lijden wordt stapsgewijs een definitie geformuleerd van lijden:
- Lijden is een negatief, gefrustreerd gevoel.
- Lijden wordt veroorzaakt door verlangen, het verlies van beloning of het krijgen van straf.
- Lijden kan essentieel, existentieel, positief verzadigd of negatief verzadigd zijn.
Appelo onderscheidt vier verschillende vormen van lijden en geeft vier effectieve en vier niet-effectieve manieren hoe ermee om te gaan. Aan de hand van vijf ervaringsverhalen laat hij zien hoe het lijden op een vriendelijke manier geleden kan worden.
Beluister het interview met Martin Appelo bij Nieuws & Co op Radio 1 >
Over de auteur
Martin Appelo is gezondheidszorgpsycholoog en gedragstherapeut. Hij werkt als spreker, therapeut, docent en supervisor bij Cure & Care Development in Arnhem, psycho-oncologisch centrum Het Behouden Huys in Haren, Winston Speakers, de afdeling Psychologie van de Rijksuniversiteit Groningen en in zijn privépraktijk. Van zijn hand verschenen bij Boom uitgevers Amsterdam Waarom veranderen (meestal) mislukt, Een spiegel voor narcisten, Socratisch motiveren, Het gelaagde brein, Het innerlijk bureaublad, Samenwerken bij kanker en Waardenloze gesprekken.
Lees meer en bestel Leren lijden >>