Geduldig gereedschap

Groei en verandering in psychotherapie worden pas mogelijk door de specifieke relatie die tussen cliënt en therapeut wordt opgebouwd. Het therapeutische proces van de cliënt wordt in belangrijke mate ondersteund en gestuwd door kenmerken van de therapeut-cliënt relatie. Binnen het psychodynamische psychotherapiemodel is er van oudsher aandacht voor deze relationele inbedding van het therapeutische werk, zoals tot uiting komt in het concept ‘overdracht’. Als therapeut word je door de cliënt bij herhaling bekleed met verwachtingen en gevoelens: soms ben je een goede moeder die zorgzaam en aanwezig luistert, soms een onvoorspelbare partner in de interactie. Soms mag je tussenkomen en richting helpen zoeken, op andere momenten ben je een bedreiging voor de zelfwaarde van de cliënt. Een relatieaanbod verschilt bovendien naargelang de problematiek van de cliënt, de aard van het cliëntsysteem, het ontwikkelingsniveau van het kind en de fase waarin het therapieproces zich bevindt. De bedachtzame afstemming van de relationele dynamiek op de innerlijke conflicten of op het deficiënte mentalisatievermogen van de cliënt is van het grootste belang.

In dit boek situeren we vanuit psychodynamische, objectrelationele en ontwikkelingsgerichte denkkaders mogelijkheden en moeilijkheden van de therapeutische relatie met kinderen, jongeren, ouders, gezinnen en opvoeders. We werken uit hoe actueel gedacht wordt over de manier waarop een therapeutische relatie wordt vormgegeven, en illustreren hoe het hanteren en doorwerken van relationele patronen in de therapiekamer een veranderingsproces mogelijk maakt.