Observeren, registreren, rapporteren en interpreteren
Met de methode beschreven in het boek Observeren, registreren, rapporteren en interpreteren verwerf je inzicht in sociaal-agogische handelingssituaties door met observatiemethoden en interpretatiewijzen op deze situaties te reflecteren. In onderwijs en welzijn zijn observeren, registreren, rapporteren en interpreteren belangrijke basisvaardigheden. Deze basisvaardigheden komen in Observeren, registreren, rapporteren en interpreteren stap voor stap aan bod.
Het belang van goede observaties, registraties, rapportages en interpretaties
Op grond van observaties en interpretaties worden begeleidings- en hulpverleningsplannen opgesteld en bijgesteld. Rapportages vormen de basis voor beslissingen over het al dan niet doorverwijzen van leerlingen of cliënten naar specialistische hulpverlening. De observaties, registraties, rapportages en interpretaties van leerkrachten en hulpverleners hebben dus verstrekkende gevolgen voor leerlingen en cliënten.
Objectieve observatie en rapportage
Het beoogde resultaat van Observeren, registreren, rapporteren en interpreteren is om de lezer stap voor stap tot een zo objectief mogelijke observatie en rapportage te laten komen.
In Observeren, registreren, rapporteren en interpreteren wordt relevante theorie behandeld die aan de hand van praktijkbeelden op de bijbehorende online omgeving kan worden toegepast en geoefend.
Herziene editie
In deze herziene editie zijn wijzigingen doorgevoerd die te maken hebben met het belang van praktijkgericht onderzoek op de hbo-opleidingen. De tekst sluit aan op termen uit het praktijkgericht onderzoek, zodat het boek ook gebruikt kan worden bij het observeren als dataverzamelingsmethode.
Voor wie?
Het boek is geschreven voor studenten van hbo-opleidingen in de clusters onderwijs en welzijn. Hieronder vallen onder andere de opleidingen Social Work, de pabo, hbo-pedagogiek en hbo-psychologie.
Inclusief educatief materiaal online
Op www.observerenregistreren.nl vind je praktijkvoorbeelden bij de theorie die in Observeren, registreren, rapporteren en interpreteren wordt behandeld. De videofragmenten worden gebruikt om de theorie toe te passen en komen uit verschillende beroepsgroepen. In het boek staan opdrachten die in de online omgeving kunnen worden uitgevoerd. Op de online omgeving vind je ook de standaard observatie- en rapportagelijsten.
Inleiding
1 Observeren
2 Waarnemen
3 Betrouwbaarheid en validiteit
4 Registreren
5 Observatiesystemen
6 Van probleem naar onderzoeksvraag
7 Interpreteren
8 Rapporteren
9 Ethische aspecten
10 Herhaling
Zelftoets
Met de methode beschreven in het boek verwerven studenten, in bepaalde mate, inzicht in sociaal-agogische handelingssituaties door met observatiemethoden en interpretatiewijzen op deze situaties te reflecteren. De opdrachten in het boek verwijzen naar videofragmenten op deze online omgeving. Andersom wordt hier ook naar opdrachten in het boek verwezen.
In het boek is een voorbeeldtraject opgenomen waarin uitleg gegeven wordt over men te doen staat. Dit voorbeeld verwijst naar een fragment op de online omgeving. Bij de fragmenten, die makkelijk kunnen worden gedownload, horen rapportage- en observatieformulieren en de opdrachten uit het boek.
Een professioneel opgezet boek voor HBO studenten (onderwijs en welzijn). Met het basismateriaal, zoals hierboven omschreven (boek en online werk& oefen omgeving) komt men langzaam in een leeromgeving die structureel, en van eenvoudig naar complex, wordt opgebouwd. Op zich is dit m.i. al een compliment voor de schrijfster en de uitgever om het ook didactisch verantwoord te maken. De online voorbeelden zijn uit de praktijk en soms indringend, die voorbeelden geven een kleine inkijk in, met name, jeugd en welzijns werk, dit heeft echter ook zijn beperking en geeft enige kritiek op het boek, namelijk men leert wel de basis van rapporteren en observeren, maar men krijgt , door enkele video beelden geen inzicht in het werkveld, daar moet men echt voor de praktijk in.
Een 2e puntje van kritiek gaat, gek genoeg, over een vooronderstelling of veralgemenisering die de schrijfster maakt over cliënten met borderline persoonlijkheidskenmerken, als zouden deze voortdurend klagen over allerlei pijnen en ongemakken. Mijns inziens kan dit niet in een boek wat juist deze vertekende beelden tegen wil gaan. (hoewel er een grond van waarheid in zou kunnen zitten)
Een 3e puntje is de beperkte omschrijving van de referentiekaders, die wat verouderd aan doen, dit geld met name de omschrijving van het psychodynamisch referentiekader. Een literatuur verwijzing zou daar op zijn plaats zijn. Onderwerpen die naar voren komen en geoefend kunnen worden zijn: Wat is waarnemen: over perceptie, aandacht en selectie. Over objectiviteit, subjectiviteit en validiteit, gestructureerde en ongestructureerde registratie, de verschillende observatiesystemen, het formuleren en operationaliseren van onderzoeksvragen, transparantie en taalgebruik bij interpreteren, soorten van rapportage, opstellen van observatieplan en ethiek. Aan het einde van het boek wordt door middel van een uitgebreide opdracht alles geoefend en herhaald.
Kortom een didactisch opgezet boek, helder geschreven en m.i. heel geschikt voor HBO welzijn en bijvoorbeeld PABO onderwijs, pedagogiek, HBO Psychologie.
De online ondersteuning sluit goed aan bij het boek en de opdrachten. Afgezien van de puntjes van kritiek kan hetverder de toets van kritiek goed doorstaan, een verantwoorde uitgave!
Anton Boels, mindfulness trainer, coaching en psycho sociale therapie
Uit: Counselling Magazine, december 2014
