Zorgen voor getraumatiseerde kinderen: een training voor opvoeders

Complex trauma ontstaat als kinderen vanaf zeer jonge leeftijd herhaaldelijk worden blootgesteld aan traumatische gebeurtenissen die worden veroorzaakt door volwassenen die voor het kind zouden moeten zorgen en het daardoor moeten beschermen. De gevolgen van complex trauma zijn over het algemeen ernstig en vergaand doordat het de organisatie van de in ontwikkeling zijnde hersenen negatief beïnvloedt.

De meeste van de kinderen met complex trauma blijven niet meer in hun oorspronkelijke gezin wonen. Ze verblijven in pleeggezinnen, gezinswoonvormen of klinische behandelgroepen. Herstel van complex trauma vindt vooral plaats in de dagelijks terugkerende situaties binnen deze nieuwe opvoedingssituatie in de relatie met de opvoeders. Als pleegouder of professioneel opvoeder heb je daarom een heel belangrijke rol in het verdere leven van je kind. Zorgen voor getraumatiseerde kinderen vraagt echter ook veel van je als opvoeder. Begrip van de invloed van traumatisering op (de ontwikkeling van) je kind, helpt je beter te begrijpen waardoor je kind doet zoals hij doet. Hierdoor ben je als opvoeder beter voorbereid, zodat je je kind kunt helpen om te gaan met de gevolgen van trauma.

In deze training zal je vermogen om te communiceren met je kind verbeteren, leer je vaardigheden en technieken om het gedrag en de opvattingen van je kind te veranderen en leer je manieren om de stress van het opvoeden van een getraumatiseerd kind te verminderen. Hierdoor kun je nog meer bijdragen aan het herstel van je kind, houd je er meer plezier in en raak je minder snel uitgeput. De training bestaat uit acht modulen. In dit boek vind je werkbladen om je te helpen nieuwe inzichten concreet te maken voor jouw eigen situatie. Ook is er achtergrondinformatie en staan er aan het einde van elke module extra informatiebronnen vermeld voor jou en/of je kind.

De training is oorspronkelijk ontwikkeld door de National Child Traumatic Stress Network (NCTSN). Deze Amerikaanse organisatie heeft tot doel de zorg voor getraumatiseerde kinderen en hun gezinnen in de VS te verbeteren. Er is door meer dan dertig experts uit de VS aan deze training gewerkt en er hebben vele pilots plaatsgevonden voordat de uiteindelijke versie van de training is uitgegeven.

De training is vertaald en bewerkt naar de Nederlandse situatie door Leony Coppens en Carina van Kregten, werkzaam bij Zonnehuizen Kind & Jeugd en Onderwijs, een landelijk werkende organisatie waar kinderen met complex trauma en hun gezinnen worden behandeld. Naast het Handboek voor deelnemers is er een Handboek voor trainers (inclusief PowerPointdia's die gedownload kunnen worden).

'Deze cursus heeft mij meer gereedschap gegeven om positief en liefdevol naar het gedrag van onze pleegdochter te (blijven) kijken en het te begrijpen.' - Nathalie, pleegmoeder

'Opmerkingen die ik hoorde: "nu valt het kwartje..." en "nu snap ik het gedrag van het kind en hoef ik het niet op mezelf te betrekken" laten zien dat er inzicht wordt bewerkstelligd. Dit werkt preventief tegen uitval.' - Karin Geurts, leidinggevende Jeugdformaat (over pleegzorgbegeleiders en pleegouders die de training volgden) -