De ggz verandert in hoog tempo. Dankzij de versterkte basis-ggz in Nederland en de eerstelijnspsychologie in Vlaanderen is de drempel voor psychische hulp aanzienlijk verlaagd. Deze grotere instroom vraagt van de ggz een andere benadering: kortere behandelingen met nadruk op het versterken van de zelfredzaamheid van de patiënt. Het KOP-model sluit aan bij deze ontwikkeling.
Het KOP-model is een praktisch werkmodel waarmee de patiënt inzicht krijgt in de oorzaken van de klachten, wat er aan gedaan kan worden en vooral wat hij of zij er zélf aan kan doen. De formule K = O x P (KOP) vat op eenvoudige wijze de kern van het probleem samen: 'Hoe kun je verklaren dat klachten (K) niet uit de lucht komen vallen, maar het gevolg zijn van de combinatie van gebeurtenissen of life events (O) en de manier waarop men daarmee omgaat (P)?' De generalistische aanpak maakt het model uitstekend geschikt voor de behandeling van patiënten met - uiteenlopende - milde tot matige psychische klachten.
Het boek bestaat uit drie delen. Het eerste deel beschrijft het theoretische fundament van het werkmodel. Diverse invalshoeken, zoals het belang van een generalistische werkhouding en de rol van e-health worden besproken en geïllustreerd met casussen. In het tweede deel komt de toepassing van het KOP-model bij verschillende doelgroepen aan de orde, zoals kinderen en jongeren, allochtonen en mensen met chronisch psychiatrische problematiek. Het laatste deel gaat in op randvoorwaarden die van belang zijn bij het uitvoeren van behandelingen in de basis-ggz.
Bekijk het inkijkexemplaar van Handboek KOP-model >>
Het Handboek KOP-model is een aanrader voor alle behandelaren in de basis- en de eerstelijnsggz, in Nederland en Vlaanderen. Psychologen, sociaal-psychiatrisch verpleegkundigen, POH's-ggz en maatschappelijk werkers kunnen met dit boek hun werkwijze aanpassen en uitbreiden.
Herziening van Kortdurende psychologische interventies voor de eerste lijn (2010).
Bij milde psychische klachten vergoeden zorgverzekeraars nog slechts een beperkt aantal sessies. Is succesvol behandelen dan nog wel mogelijk? Kortdurende therapie blijkt te kunnen slagen als de cliënt zelf een grote rol op zich neemt. Met KOP-model online kunt u cliënten in slechts een aantal sessies verder helpen. KOP-model online is een vorm van blended behandelen. Bekijk voor meer informatie het kopje 'Extra materiaal'.
Algemene inleiding
DEEL I
Een praktisch werkmodel
Inleiding
1 Het KOP-model: een manier van denken, kijken en werken
Paul Rijnders en Els Heene
1.1 Over theorieën, wetten en methoden
1.2 kop: het theoretische concept
1.3 De balans: reflectie, relativering, uitzicht en ontwikkeling
1.4 Het kop-model in de praktijk: het behandelproces in vijf stappen
1.5 Tips voor de behandelaar
2 Diagnostiek, indicatiestelling en meting
Paul Rijnders, Arnold van Emmerik en Els Heene
2.1 Plaatsbepaling: het kan ook met minder
2.2 Criteria voor de differentiatie tussen intensief en minder intensief behandelen
2.3 Criteria en het kop-model
2.4 De bijdrage van meetinstrumenten
2.5 Diagnostiek en triage in de vorm van stepped care
2.6 Tips voor de behandelaar
3 De generalist in de basis-ggz
Paul Rijnders en Els Heene
3.1 Generalisme en specialisme: een paar apart
3.2 De generalist in de praktijk
3.3 Bij welke condities en klachten heeft een generalistisch aanbod de voorkeur?
3.4 Tips voor de behandelaar
4 Nieuwe vormen van behandelen
Paul Rijnders, Peter Meulenbeek en Heleen Riper
4.1 Huidige stand van zaken van e-health in de ggz
4.2 Nieuwe ontwikkelingen
4.3 Het kop-model in de vorm van e-health
4.4 Tips voor de behandelaar
5 Onderzoek naar de effectiviteit van kortdurende psychologische interventies
Els Heene
5.1 Wat de literatuur over LICBT zegt
5.2 Onderzoek naar de effectiviteit van het kop-model
5.3 Discussie en toekomstig onderzoek
5.4 Tips voor de behandelaar
6 Handige schema’s
Paul Rijnders, Nathalie Haeck en Piet van der Zandt
6.1 Schema’s die een probleemsituatie verhelderen
6.2 Schema’s die algemene reactiepatronen zichtbaar maken
6.3 Schema’s die het gedragsveranderingsproces ondersteunen
6.4 Motivatie en stadia van verandering
6.5 Tips voor de behandelaar
DEEL II
Specifieke doelgroepen
Inleiding
7 Stappenplan voor kinderen en jongeren
Sara Debruyne en Nathalie Haeck
7.1 Achtergrond en toepassing
7.2 Onderzoeksbevindingen
7.3 Indicatiestelling en assessment
7.4 Overzicht van de behandeling: het stappenplan
7.5 Werken met ouders
7.6 Toepassing van het prop-model bij problemen in de omgeving
7.7 Discussie
7.8 Tips voor de behandelaar
8 Klachten in de derde levensfase
Piet van der Zandt
8.1 Kind van zijn tijd
8.2 Somatische klachten
8.3 Cognitieve problemen
8.4 Kwetsbaar evenwicht
8.5 Verlies
8.6 Het belang van het netwerk
8.7 Tips voor de behandelaar
9 Patiënten met een niet-westerse achtergrond in de basis-ggz
Murat Can, Paul Rijnders en Els Heene
9.1 Wat maakt een casus allochtoon?
9.2 De behandeling
9.3 Tips voor de behandelaar
10 Mensen met chronisch psychiatrische problematiek en de basis-ggz
Paul Rijnders, Jan Felius en Roy Ledoux
10.1 Wat maakt een probleem chronisch?
10.2 Het kop-model als de ‘grootste gemene deler’
10.3 Generalistisch behandelen van chronische kwetsbaarheid: enkele voorbeelden
10.4 De grootste gemene deler samengevat
10.5 Chronische kwetsbaarheid en de bijdrage van de gespecialiseerde ggz
10.6 Tot slot
11 Klachten binnen de partnerrelatie
Els Heene
11.1 Relatieproblemen en het kop-model
11.2 Relationele screening met het kop-pok-model
11.3 De rol van gedrag en het oefenen van communicatie
11.4 De rol van cognities en de betekenis van verwachtingen
11.5 Het geheel is meer dan de som van de delen
11.6 Over samen en apart
11.7 Tot slot
354 11.8 Tips voor de behandelaar
12 Behandeling van verslavingsproblematiek in de basis-ggz
Aimé van Houte en Elvin Marteijn
12.1 De huidige praktijk
12.2 Het kop-schema en verslavingsproblematiek
12.3 Tips voor de behandelaar
13 Omgaan met calamiteiten en suïcidedreiging
Jan Felius, Kees Lievense en Joop Weideman
13.1 Epidemiologie
13.2 Hoe te handelen bij dreigende psychiatrische crisissen?
13.3 Hoe te handelen bij dreiging van suïcide?
13.4 Hoe te handelen bij psychosociale crisissen?
DEEL III
Randvoorwaarden
14 Wat een behandelaar die geen medicus is moet weten over psychofarmaca
Rinus Vegt
14.1 De anamnese van psychofarmacagebruik
14.2 Antidepressiva
14.3 Benzodiazepinen
14.4 Hoe kan een niet-medicus zijn kennis van psychofarmaca op peil houden?
15 Juridische aspecten van de basis-ggz in Nederland en in België
Tom van der Schoot, Sylvie Tack en Nola Cammu
15.1 Juridische aspecten van de ggz in de eerste lijn in Nederland
15.2 Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst 402 (wgbo)
15.3 Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet big)
15.4 Wet klachtrecht cliënten zorgsector (wkcz)
15.5 Juridische aspecten van ggz in de eerste lijn: wettelijk kader in België
15.6 Het beroepsgeheim van psychologen
15.7 Wetgeving in verband met het beroep van psycholoog
Epiloog
Referenties
Trefwoordenregister
Personalia
Bij milde psychische klachten vergoeden zorgverzekeraars nog slechts een beperkt aantal sessies. Is succesvol behandelen dan nog wel mogelijk? Kortdurende therapie blijkt te kunnen slagen als de cliënt zelf een grote rol op zich neemt. Met KOP-model online kunt u cliënten in slechts een aantal sessies verder helpen. KOP-model online is een vorm van blended behandelen. De voordelen op een rij:
Face-to-face optimaal benutten
Een cliënt die werkt met het KOP-model online komt beter voorbereid bij u, omdat hij thuis vragenlijsten heeft ingevuld en huiswerkopdrachten heeft afgerond. Bovendien heeft hij eventuele vragen al kunnen stellen via de beveiligde berichtenservice. Daardoor benut u het beperkte aantal sessies met uw cliënt nog beter.
Het KOP-Model wordt digitaal aangeboden via de e-health leveranciers Karify en MyMindspace.
'Een fijn handboek voor een breed toepasbaar, overzichtelijk en praktisch behandelmodel, dat zowel gebruikt kan worden als praktisch naslagwerk voor professionals binnen de basis-ggz, maar ook zeker als studiehandboek binnen de opleiding tot POH-GGZ of basispsycholoog.' - Meestersindepsychologie.nl
'In gewoon Nederlands wordt hier de essentie van de cognitieve therapie samengevat. [...] een op face-value, interessante, kortdurende behandeling voor patiënten met relatief eenvoudige klachten, geschikt voor toepassing in de basis-ggz en voor de praktijkondersteuner van de huisarts (POH).' - Tijdschrift voor Psychiatrie
Paul Rijnders en Els Heene schreven een uitgebreid artikel over het KOP-model voor het vaktijdschrift GZ-psychologie. Download het artikel 'Het KOP-model:een generalistische richtlijn voor de Basis GGZ' >>