Handboek persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen
Specifieke expertise voor diagnose ouderen
De ouderenzorg is sterk in ontwikkeling, zeker als het gaat om ouderen met een persoonlijkheidsstoornis. Deze hoogcomplexe groep van 65-plussers werd voorheen ondergediagnosticeerd en onderbehandeld of er werd onterecht aangenomen dat persoonlijkheidsproblematiek op latere leeftijd uitdooft. Maar tijden veranderen en klinische inzichten en therapeutische mogelijkheden nemen toe. Kortom, er gloort hoop aan de horizon voor deze ouderen, maar specifieke expertise is wel vereist. Denk aan kennis over specifieke meetinstrumenten, onderbouwde indicatiestelling voor een psychotherapeutische, medicamenteuze behandeling of mediatietherapie bij ernstige psychiatrische comorbiditeit, zoals cognitieve stoornissen.
Multidisciplinaire aanpak bij ouderen met persoonlijkheidsstoornissen
In dit Handboek persoonlijkheidsstoornissen bij ouderen benadrukken de auteurs de multidisciplinaire aanpak bij ouderen met persoonlijkheidsstoornissen. Daarbij is ook aandacht voor het systeem van de patiënt, dat zowel uit mantelzorgers als uit zorgprofessionals kan bestaan. In vignetten wordt de thematiek rijkelijk geïllustreerd vanuit de klinische praktijk. Met dit handboek wordt een bijdrage geleverd aan de kennisontwikkeling op het gebied van ouderen met persoonlijkheidsstoornissen. Een groot aantal gerenommeerde Nederlandse en Belgische experts heeft daaraan meegewerkt.
Voor wie?
Het boek is bedoeld voor de (na)scholing van professionals werkzaam of in opleiding in de ouderenzorg, zoals psychologen, psychiaters, specialisten ouderengeneeskunde, klinisch geriaters, (sociaal) psychiatrisch verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten. Maar ook andere professionals die regelmatig ouderen in hun praktijk behandelen kunnen er hun voordeel mee doen.
Inhoud
Voorwoord
Deel 1 Diagnostiek, behandeling en gedragsadvisering
Hoofdstuk 1 In vogelvlucht
S.P.J. van Alphen, A.C. Videler, F. Bouckaert, R.C. Oude Voshaar
Hoofdstuk 2 Levensloopperspectief
M.J.H. Legra, I. Debast, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 3 Descriptieve en structurele diagnostiek
S.D.M. van Dijk, J.J.L. Derksen, F. Bouckaert, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 4 Testdiagnostiek
G. Rossi, I. Debast, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 5 Indicatiestelling
A.C. Videler, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 6 Psychologische behandeling
A.C. Videler, J.A.A.M. van de Sande, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 7 Therapeutische relatie en gehechtheid
S. Soenen, J. Adriaensen, F. Bouckaert
Hoofdstuk 8 Medicamenteuze behandeling
W.A.A.J. Garenfeld, S. Sobczak, F. Bouckaert, T.J.M. Ingenhoven
Hoofdstuk 9 Effectmeting
A.C. Videler, I. Debast, G. Rossi, M.M.P.G. Bocken, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 10 Systeemtherapie
L. van de Ven, A.C. Videler
Hoofdstuk 11 Mediatietherapie
R.J.G.M. Geelen, D. Verburg
Deel 2 Comorbiditeit
Hoofdstuk 12 Neurocognitieve stoornissen
E. Dierckx, S.C. van Nieuwenhuizen, R.C. Oude Voshaar
Hoofdstuk 13 Psychotische stoornissen
P.D. Meesters, F. Bouckaert, M.L. Stek
Hoofdstuk 14 Stemmingsstoornissen
R.C. Oude Voshaar, A.C. Videler, F. Bouckaert, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 15 Angststoornissen
R.C. Oude Voshaar, A.C. Videler, F. Bouckaert, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 16 Somatisch-symptoomstoornissen
M.A. Ouwens, S.P.J. van Alphen, R.C. Oude Voshaar, A.C. Videler
Hoofdstuk 17 Verslavingsproblematiek
R.C. Oude Voshaar, A. Haekens
Hoofdstuk 18 Autismespectrumstoornissen
S.M.J. Heijnen-Kohl, H.M. Geurts, A.C. Videler, R.M.H.J. Wilting, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 19 Kwetsbare ouderen
T.J.E.M. Bakker, J. Collet, J.M.A. van den Brink, R.C. Oude Voshaar
Deel 3 Specifieke zorgsectoren
Hoofdstuk 20 Huisartsenpraktijk en generalistische basis-ggz
H.P.J. Barendse, K.A.P. Penders, J.F.M. Metsemakers, S.P.J. van Alphen
Hoofdstuk 21 Specialistische en hoogspecialistische ggz
S.P.J. van Alphen, H. van As, G.J.J.A. Engelen, A.C. Videler
Hoofdstuk 22 Verpleeghuizen, verzorgingshuizen en extramurale thuiszorg
R.J.G.M. Geelen, T.J.E.M. Bakker, R.C. Oude Voshaar
Bijlage - Persoonlijkheidstests en -interviews
Afkortingen
Personalia
Register
"Terecht sluit het boek af met een deel gewijd aan de verschillende settings waarin we ouderen met persoonlijkheidsproblematiek kunnen tegenkomen. Dit zal in vele gevallen juist niet de psychiatrische setting zijn, maar de huisartsenpraktijk of het verpleeghuis, waar zorgverleners met hun handen in het haar zitten door deze ‘lastige ouderen’. (...) Dit laatste maakt dit boek niet alleen een handboek voor psychiaters, maar ook bij uitstek geschikt voor andere disciplines zoals specialisten ouderengeneeskunde en geriaters." - Tijdschrift voor Psychiatrie
