Handboek KOP-model (herziening)
Kortdurende psychologische interventies voor de basisggz
Herziene editie van Handboek KOP-model
De ggz verandert in hoog tempo. Dankzij de versterkte basis-ggz in Nederland en de eerstelijnspsychologie in Vlaanderen is de drempel voor psychische hulp aanzienlijk verlaagd. Deze grotere instroom vraagt van de ggz een andere benadering: kortere behandelingen met nadruk op het versterken van de zelfredzaamheid van de patiënt. Het KOP-model sluit aan bij deze ontwikkeling. De reacties op de eerste en tweede editie bewijzen dat het KOP-model voldoet aan de behoeften van professionals. Deze derde editie is helemaal up-to-date, met een handig stroomdiagram en de laatste ontwikkelingen op bijvoorbeeld het gebied van e-health.
KOP-model in theorie en praktijk
Het KOP-model is een praktisch werkmodel waarmee de patiënt inzicht krijgt in de oorzaken van de klachten, wat er aan gedaan kan worden en vooral wat hij of zij er zélf aan kan doen. Uit onderzoek blijkt dat dit model uitstekend geschikt is voor de behandeling van patiënten met milde tot matige psychische klachten. Het boek bestaat uit drie delen. Het eerste deel beschrijft het theoretische fundament van het werkmodel. Diverse invalshoeken, zoals het belang van een generalistische werkhouding en de rol van e-health worden besproken en geïllustreerd met casussen. In het tweede deel komt de toepassing van het KOP-model bij verschillende doelgroepen aan de orde, zoals kinderen en jongeren, allochtonen en mensen met chronisch psychiatrische problematiek. Het laatste deel gaat in op randvoorwaarden die van belang zijn bij het uitvoeren van behandelingen in de basis-ggz.
Voor wie is Handboek KOP-model?
Handboek KOP-model is een aanrader voor alle behandelaren in de basis- en de eerstelijns-ggz, in Nederland en Vlaanderen. Psychologen, sociaal-psychiatrisch verpleegkundigen, POH's-ggz en maatschappelijk werkers kunnen met dit boek hun werkwijze aanpassen en uitbreiden.
Algemene inleiding
DEEL I - Een praktisch werkmodel
Inleiding
1 Het kop-model: een manier van denken, kijken en werken
1.1 Over theorieën, wetten en methoden
1.2 kop: het theoretische concept
1.3 De balans: reflectie, relativering, uitzicht en ontwikkeling
1.4 Het kop-model in de praktijk: het behandelproces in vijf stappen
1.5 Het stroomdiagram
1.6 Tips voor de behandelaar
2 Diagnostiek, indicatiestelling en meting
2.1 Plaatsbepaling: het kan ook met minder
2.2 Criteria voor de differentiatie tussen intensief en minder intensief behandelen
2.3 Criteria en het kop-model
2.4 De bijdrage van meetinstrumenten
2.5 Diagnostiek en triage in de vorm van stepped care
2.6 Tips voor de behandelaar
3 De generalist in de basis-ggz
3.1 Generalisme en specialisme: een paar apart
3.2 De generalist in de praktijk
3.3 Bij welke condities en klachten heeft een generalistisch aanbod de voorkeur?
3.4 Tips voor de behandelaar
4 Nieuwe vormen van behandelen
4.1 Huidige stand van zaken van e-health in de ggz
4.2 Nieuwe ontwikkelingen
4.3 Het kop-model in de vorm van e-health
4.4 Tips voor de behandelaar
5 Onderzoek naar de effectiviteit van kortdurende psychologische interventies
5.1 Wat de literatuur over licbt zegt
5.2 Onderzoek naar de effectiviteit van het kop-model
5.3 Discussie en toekomstig onderzoek
5.4 Tips voor de behandelaar
6 Handige schema’s
6.1 Schema’s die een probleemsituatie verhelderen
6.2 Schema’s die algemene reactiepatronen zichtbaar maken
6.3 Schema’s die het gedragsveranderingsproces ondersteunen
6.4 Motivatie en stadia van verandering
6.5 Tips voor de behandelaar
DEEL II - Specifieke doelgroepen
Inleiding
7 Stappenplan voor kinderen en jongeren
7.1 Achtergrond en toepassing
7.2 Onderzoeksbevindingen
7.3 Indicatiestelling en assessment
7.4 Overzicht van de behandeling: het stappenplan
7.5 Werken met ouders
7.6 Toepassing van het prop-model bij problemen in de omgeving
7.7 Discussie
7.8 Tips voor de behandelaar
8 Klachten in de derde levensfase
8.1 Kind van zijn tijd
8.2 Somatische klachten
8.3 Cognitieve problemen
8.4 Kwetsbaar evenwicht
8.5 Verlies
8.6 Het belang van het netwerk
8.7 Tips voor de behandelaar
9 Patiënten met een niet-westerse achtergrond in de basis-ggz
9.1 Wat maakt een casus allochtoon?
9.2 De behandeling
9.3 Tips voor de behandelaar
10 Mensen met chronisch psychiatrische problematiek en de basis-ggz
10.1 Wat maakt een probleem chronisch?
10.2 Het kop-model als de ‘grootste gemene deler’
10.3 Generalistisch behandelen van chronische kwetsbaarheid: enkele voorbeelden
10.4 De grootste gemene deler samengevat
10.5 Tot slot
11 Klachten binnen de partnerrelatie
11.1 Relatieproblemen en het kop-model
11.2 Relationele screening met het kop-pok-model
11.3 De rol van gedrag en het oefenen van communicatie
11.4 De rol van cognities en de betekenis van verwachtingen
11.5 Het geheel is meer dan de som van de delen
11.6 Over samen en apart
11.7 Tot slot
11.8 Tips voor de behandelaar
12 Behandeling van verslavingsproblematiek in de basis-ggz
12.1 De huidige praktijk
12.2 Het kop-schema en verslavingsproblematiek
12.3 Tips voor de behandelaar
13 Omgaan met calamiteiten en suïcidedreiging
13.1 Epidemiologie
13.2 Hoe te handelen bij dreigende psychiatrische crisissen?
13.3 Hoe te handelen bij dreiging van suïcide?
13.4 Hoe te handelen bij psychosociale crisissen?
DEEL III - Randvoorwaarden
14 Wat een behandelaar die geen medicus is moet weten over psychofarmaca
14.1 De anamnese van psychofarmacagebruik
14.2 Antidepressiva
14.3 Benzodiazepinen
14.4 Hoe kan een niet-medicus zijn kennis van psychofarmaca op peil houden?
15 Juridische aspecten van de basis-ggz in Nederland en in België
15.1 Juridische aspecten van de ggz in de eerste lijn in Nederland
15.2 Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (wgbo)
15.3 Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet big)
15.4 Wet kwaliteit klachten geschillen zorg (Wkkgz)
15.5 Juridische aspecten van ggz in de eerste lijn: wettelijk kader in België
15.6 Het beroepsgeheim van psychologen
15.7 Wetgeving in verband met het beroep van psycholoog
Epiloog
Referenties
Trefwoordenregister
Personalia
KOP-model online
Bij milde psychische klachten vergoeden zorgverzekeraars nog slechts een beperkt aantal sessies. Is succesvol behandelen dan nog wel mogelijk? Kortdurende therapie blijkt te kunnen slagen als de cliënt zelf een grote rol op zich neemt. Met KOP-model online kunt u cliënten in slechts een aantal sessies verder helpen. KOP-model online is een vorm van blended behandelen. De voordelen op een rij:
- Traditionele opbouw van de behandeling blijft bestaan: een intake en face-to-face-sessies blijven nodig.
- Flexibel in te zetten: bepaal zelf hoeveel sessies u nodig hebt per cliënt.
- De behandelaar houdt de regie, volgt de voortgang van de cliënt en geeft feedback waar nodig.
- Iedere sessie is te declareren als verzekerde zorg, ook de sessies die de cliënt thuis op zijn computer afrondt.
Face-to-face optimaal benutten
Een cliënt die werkt met het KOP-model online komt beter voorbereid bij u, omdat hij thuis vragenlijsten heeft ingevuld en huiswerkopdrachten heeft afgerond. Bovendien heeft hij eventuele vragen al kunnen stellen via de beveiligde berichtenservice. Daardoor benut u het beperkte aantal sessies met uw cliënt nog beter.
Het KOP-Model wordt digitaal aangeboden via de e-health leveranciers Karify en MyMindspace.
