Leerpotentie 7-8

In het algemeen gaan wij uit van ten minste twee jaar Nederlandstalig onderwijs, maar veel belangrijker is dat de leerling de woorden begrijpt die in de test worden gebruikt.

Uit onderzoek met de NIO, een test die veel overeenkomsten vertoont met de test Leerpotentie 7-8, is gebleken dat leerlingen met dyslexie de test gemiddeld niet slechter maken dan vergelijkbare leerlingen zonder dyslexie. Zoals verwacht scoren leerlingen met dyslexie iets lager op het onderdeel dat woordkennis meet, maar dit wordt gecompenseerd door iets hogere scores op het ruimtelijke onderdeel. Omdat er voor Leerpotentie 7-8 weinig echt gelezen hoeft te worden (alleen bij het onderdeel Zinsbouw moeten volledige zinnen worden gelezen; de andere verbale onderdelen bestaan uit losse woordjes), hebben de meeste leerlingen met dyslexie weinig problemen met de test. Degene die de test afneemt, zal inschatten of de leerling(en) met dyslexie test kan maken. Als dat het geval is, zal deze conform de afname-instructie moeten worden afgenomen, dus zonder extra tijd, omdat de normen daarop ook zijn gebaseerd. Bij de interpretatie van de resultaten zal de (mate van) dyslexie van de leerling worden meegenomen.

Leerlingen met dyslexie die dat willen, hebben de mogelijkheid om de test m.b.v. een vergroot opgavenboekje te maken.

Naar de invloed van dyscalculie op de uitslag van Leerpotentie 7-8 is minder onderzoek gedaan, maar het is goed te weten dat er slechts één rekenkundig redeneer-onderdeel met cijfers is; de andere nonverbale onderdelen zijn ruimtelijke onderdelen. Ons advies is – net als bij afname van de test bij leerlingen met dyslexie: als de inschatting van de onderwijsprofessional is dat de leerling de test kan maken, dan zal deze conform de afname-instructie moeten worden afgenomen, dus zonder extra tijd, omdat de normen daarop ook zijn gebaseerd. Bij de interpretatie van de resultaten zal de (mate van) dyscalculie van de leerling worden meegenomen.

Ja, de ouders/verzorger(s) van de leerling moet(en) toestemming geven als er bij hun kind een diagnostisch onderzoek of een test zoals een IQ-test wordt afgenomen. Deze toestemmingsvereiste geldt zowel voor het testen van een individuele leerling als bij het testen van een hele klas. De school kan deze toestemming namens de pedagoog die het onderzoek afneemt aan de ouders vragen.

Voor deze toestemming gelden de volgende regels (art. 5 lid 2 NVO Beroepscode):

• Is de leerling nog geen 12 jaar dan wordt toestemming gevraagd aan de gezaghebbende ouders;
• Is de leerling al wel 12 maar nog geen 16 jaar dan wordt toestemming gevraagd aan zowel de leerling als de gezaghebbende ouders;
• Vanaf 16 jaar is toestemming van de leerling zelf vereist.

Nee, wij willen benadrukken dat het onverstandig en onnodig is om vooraf met de Leerpotentietest te oefenen. 

De redenen om niet te oefenen met de Leerpotentietest:

Oefenen kan leiden tot verkeerd schooladvies

De belangrijkste reden om vooraf niet te oefenen betreft de normering. De normen (vergelijkingsgegevens) van de Leerpotentietest zijn gebaseerd op duizenden leerlingen die allemaal onvoorbereid (dus zonder vooraf te oefenen) de Leerpotentietest hebben gemaakt. Als een leerling voorafgaand aan de testafname heeft geoefend met de Leerpotentietest of met Leerpotentietest -achtige opgaven, kan dit uiteindelijk een vertekend pré- of schooladvies tot gevolg hebben. Het advies zal mogelijk hoger uitpakken dan reëel is. Dit lijkt wellicht positief, maar dat is het juist niet: met een te hoog advies zal de leerling niet op de juiste plek terechtkomen, wat voor hem of haar schadelijke gevolgen kan hebben.

De Leerpotentietest toetst inzicht van de leerling op basis van een nieuw soort opgaven: zoals de naam al aangeeft, gaat het hier om een leerpotentietest. Dit betekent dat de test de mogelijke schoolprestaties meet, en niet de feitelijke schoolprestaties (die door schoolvorderingentoetsen worden gemeten). De Leerpotentietest meet dus wat een leerling in huis heeft. De test vooral een beroep op inzicht. Het uitgangspunt is daarbij de leerling zoveel mogelijk een nieuw soort problemen en opgaven voor te leggen, opgaven die dus zo min mogelijk een beroep doen op aangeleerde kennis. Oefenen met soortgelijke opgaven staat dus haaks op dat uitgangspunt en kan resulteren in een vertekend advies: de leerling wordt op een verkeerd niveau ingeschat en krijgt een te hoog schooladvies.

De leerlingen oefenen al tijdens testafname: tijdens de afname van de Leerpotentietest maken de leerlingen voorafgaand aan elk onderdeel 2 oefenvoorbeelden, die vervolgens worden besproken. De leerlingen mogen dan ook nog vragen stellen. Pas als de vragen zijn beantwoord, begint de afname van het betreffende onderdeel. Het is dus helemaal niet nodig om te oefenen!

Kortom: oefenen voor de afname van de Leerpotentietest kan uw kind een verkeerd pré- of schooladvies opleveren. Laat je dus niet verleiden door partijen die zogenaamde 'oefenboekjes' aanbieden. De uitslag van de test en het op basis daarvan gegeven pré- of schooladvies zijn alleen betrouwbaar als de leerling niet van tevoren heeft geoefend met de Leerpotentietest of met Leerpotentietest-achtige opgaven.

De Tussentest is in maart 2021 opnieuw vormgegeven en in een fris jasje uitgegeven onder de nieuwe naam Leerpotentie 7-8. Afgenomen Tussentesten hebben we nog tot en met 31 december 2022 verwerkt. Wil je inzicht houden in wat jouw leerlingen van groep 7 of 8 ‘in huis’ hebben? Neem dan Leerpotentie 7-8 af. Let op! Materiaal van de Tussentest en dat van Leerpotentie 7-8 kan niet door elkaar kunnen worden gebruikt.

De NIO 2 is, net als de Leerpotentie 7-8, een intelligentietest waarmee je de aanleg van de leerling in kaart brengt. Het belangrijkste verschil tussen beide tests is dat de NIO alleen mag worden afgenomen door (ortho)pedagogen of psychologen. De Leerpotentie 7-8 kan ook worden afgenomen door de leerkracht.*

*De NIO geeft een Intelligentie-index op basis van didactische leeftijd

* * Wanneer bij de Leerpotentie 7-8 ook een IQ wordt opgevraagd, dan dient deze door een (ortho)pedagoog of psycholoog te worden geïnterpreteerd.